ترخیص کالا از گمرک خرمشهر
در این مقاله سعی داریم تا هر آنچه لازم است درباره ترخیص کالا از گمرک خرمشهر بدانید را در اختیارتان قرار دهیم. بدین منظور ابتدا از ویژگی‌های گمرک خرمشهر و همچنین موقعیت جغرافیایی این بندر خواهیم گفت سپس به مراحل ترخیص کالا از گمرک خرمشهر خواهیم پرداخت. در ادامه با ما همراه باشید.
بندر خرمشهر
خرمشهر به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرارگیری در مرز ایران و عراق از جمله شهرهای مهم کشور می‌باشد و بندر خرمشهر بعد از بندر شهید رجایی به عنوان دومین بندر کانتینری کشور شناخته می‌شود. این بندر که قبل از جنگ تحمیلی هشت ساله، ترخیص نود درصد از کالاهای وارداتی را به عهده داشت، بعد از اتصال به راه آهن سراسری و ارتباط با مرکز کشور، بیش از پیش توسعه یافت و هم اکنون از پررونق‌ترین بنادر کشور به حساب می‌آید.
این بندر در تلاقی رودخانه‌های اروند و کارون قرار داشته و همچنین در ده کیلومتری مرز شلمچه که مرز زمینی ایران و عراق است، قرار گرفته است. ظرفیت ترخیص کالا در این بندر که سومین بندر بزرگ کانتینری حوزه خلیج فارس به شمار می‌آید، بین ۴۰۰۰ تا ۶۰۰۰ تن در طول روز می‌باشد. همچنین امکانات بسیار خوب و تجهیزات مدرن تخلیه و بارگیری موجود در این بندر از دیگر ویژگی‌های بسیار مهم این بندر است و از این رو است که درصد بالایی از واردات و صادرات کالا به ویژه در منطقه جنوب کشور در این بندر صورت می‌گیرد.
به طور کلی از جمله ویژگی‌های این بندر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهره‌مند بودن از مزایای منطقه آزاد تجاری-صنعتی اروند
- برخورداری از تخفیف سود بازرگانی، حقوق و عوارض گمرکی تا بیست و پنج درصد
- نزدیکی و مجاورت با کشورهای عراق، کویت و آسیای میانه
- مجهز به تجهیزات مدرن بارگیری و تخلیه کانتینر
- دارا بودن بزرگ‌ترین پایانه مسافری-دریایی در خاورمیانه
- برخورداری از امکان صدور روادید برای اتباع خارجی در منطقه آزاد
- برخورداری از قوانین ویژه به کارگیری نیروی انسانی در مناطق آزاد
- وجود قوانین ویژه بیمه تأمین اجتماعی در مناطق آزاد
- برخورداری از امکان جذب سرمایه‌گذاری خارجی با بهترین شرایط
- با داشتن شناورهای بومی و همچنین مرز زمینی و آبی با عراق، مناسب‌ترین و به صرفه‌ترین راه ترانزیتی کالا به عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌باشد.
- برخورداری از معافیت‌های مالیاتی در بسیاری از زمینه‌های تجاری
- امکان انتقال ارز به خارج از کشور بدون وجود هیچ محدودیتی
- امکان حمل و مبادله کالا از سایر کشورها از طریق خطوط منظم امارات متحده عربی به این بندر
ویژگی‌های ذکر شده در بالا از جمله عوامل تأثیرگذاری هستند که باعث شده‌اند تا ترخیص کالا از گمرک خرمشهر به گزینه اصلی بسیاری از بازرگانان تبدیل شود.
مراحل ترخیص کالا از گمرک خرمشهر
به مجموعه اقداماتی که در جهت اخذ مجوز گمرک برای ورود و خروج کالا از کشور صورت می‌گیرد، ترخیص کالا از گمرک می‌گویند. گمرکات که در نقاط صفر مرزی، مرزهای زمینی، فرودگاه‌ها، بنادر و مراکز استان‌ها قرار دارند، وظیفه کنترل واردات و صادرات کالا را به عهده دارند. در این میان بنادر به دلیل برخورداری از امکان جابه‌جایی و مبادله کالا از طریق حمل و نقل دریایی که امکان بارگیری محموله‌های کالا با تناژ بالا با کانتینر را فراهم می آورد، جایگاه ویژه‌ای را در ترخیص کالا به خود اختصاص داده‌اند.
بندر خرمشهر نیز به دلیل موقعیت استراتژیک خود از این حیث از بنادر مهم به حساب می‌آید. از این رو در ادامه به تشریح مراحل ترخیص کالا از گمرک خرمشهر خواهیم پرداخت. به طور کلی برای ترخیص کالا از گمرک خرمشهر، بازرگانان و صاحبان کالا باید مراحل زیر را که تشریفات گمرکی را شامل می‌شود، طی کنند:
در اولین مرحله از مبادله کالا، پس از دریافت پروفرما -به زبانی ساده‌تر همان پیش فاکتور- از فروشنده، خریدار باید نسبت به ثبت سفارش خود اقدام کند. برای حصول اطمینان از ممنوعه نبودن کالا، ضروری است که ثبت سفارش قبل از ترخیص صورت گیرد. پس از صدور پروفرما و همچنین ثبت سفارش، ضروری است که برای اخذ مجوزهای لازم از گمرک اقدام شود.
در این مرحله خریدار یا صاحب کالا برای ترخیص کالای خود باید با تکمیل و تهیه مدارکی چون بارنامه، گواهی مبدأ و فاکتور، به گمرک خرمشهر مراجعه و نسبت به انجام تشریفات گمرکی و پرداخت هزینه‌های گمرکی اقدام کند. پس از پرداخت هزینه‌ها، ترخیصیه کالا و قبض انبار تحویل خریدار می‌شود. ترخیصیه سندی است که تسویه حساب خریدار را گواهی می‌دهد.
اصلی‌ترین مرحله در ترخیص کالا و انجام تشریفات گمرکی، تسلیم اظهارنامه می‌باشد. خریدار در فرم اظهارنامه اطلاعات دقیق و همچنین ارزش کالا را اظهار می‌کند. صاحبان کالا برای ترخیص کالا از گمرک خرمشهر باید با مراجعه به گمرک خرمشهر نسبت به تکمیل این فرم اقدام کنند. پس از تسلیم اظهارنامه، گمرک اسناد و مدارک را ضمیمه اظهارنامه کرده و به واحد ارزیابی می‌فرستد. ارزیابی کالا و حصول اطمینان از تطبیق مدارک با محموله کالا، همچنین تعیین ارزش کالا در این مرحله صورت می‌گیرد. پس از تعیین ارزش کالا در این مرحله، عوارض و مالیات قابل پرداخت نیز محاسبه می‌شود.
و پس از طی مراحل اداری، ارزیابی و بررسی مجدد اظهارنامه، گمرک خرمشهر نسبت به صدور مجوز سبز گمرکی اقدام می‌کند. با اخذ مجوز بارگیری و خروج بار از گمرک، فرآیند ترخیص کالا از گمرک خرمشهر تکمیل می‌شود.
حال که توضیحات کاملی از ترخیص کالا از گمرک خرمشهر را بیان کردیم، می‌توان در یک نگاه اجمالی، مدارک مورد نیاز برای طی فرآیند ترخیص کالا از گمرک خرمشهر را عنوان کرد. مهم‌ترین این مدارک عبارتند از:
- بارنامه
- ترخیصیه
- قبض انبار
- فاکتور و پیش فاکتور
- فرم اظهارنامه
- گواهی بازرسی
مدارک ذکر شده از جمله مدارک اصلی هستند که صاحب کالا باید برای ترخیص کالا به گمرک ارائه کند. انجام مراحل ترخیص توسط خود شخص خریدار یا صاحب کالا امکان پذیر است ولی این فرآیند کمی زمان‌بر بوده و نیاز به پیگیری دارد. از این رو برخی شرکت‌ها یا صاحبان کالا ترجیح می‌دهند از نماینده قانونی خود برای انجام این کار استفاده کنند. ضمن اینکه از برخی شرکت‌های فعال در این زمینه نیز برای ترخیص کالا می‌توان کمک گرفت.
